Van Rootselaar is nog lang niet klaar met zijn rolstoelbasketballers

Het grote niets. Van Rootselaar moest er even aan wenen. Normaal gesproken is er in deze maanden altijd wel een toernooi hier of een oefenwedstrijd daar, maar door de ‘lock-out’ viel alles stil. “Op 9 maart trainden we voor het laatst en onze laatste echte wedstrijd hebben we september vorig jaar bij het Europees Kampioenschap in Polen gespeeld. Ook het traditionele Paastoernooi in Blankenberge, waar we vaste gasten zijn, ging niet door. De competities werden stil gelegd. Sebastiao Nijman in Italië was als eerste aan de beurt, daarna volgde het ene na het andere land. Vervolgens konden we op Papendal ook niet meer met elkaar trainen.”

Een vreemde gewaarwording. En zijn selectie ging toch al een jaar tegemoet met weinig competitie. Het lukte de Orange Lions bij het EK in 2019 niet om kwalificatie voor de Paralympische Spelen in Tokyo af te dwingen. “En dat merk je bij de trainingen”, zegt Van Rootselaar, die na een break van tien weken weer voorzichtig is begonnen met zijn rollers op thuisbasis Papendal, inmiddels twee keer per week vijf kwartier. “Ik zeg niet dat er geen focus is, maar het is een andere focus. Normaal werk je toe naar een evenement als een WK of EK, en zelfs in dit jaar zonder groot toernooi hadden we voor de zomer een programma gemaakt. Maar alles is nu anders. De jongens schieten wat, proberen aan hun vorm te werken, maar je mag nog geen enkele spelvorm doen. Geen één-tegen-één, geen twee-tegen-twee.”

Van Rootselaar, hier samen met assistent-bondscoach Irene Sloof, heeft het naar zijn zin bij de rolstoelbasketballers.

“Het is nog gek allemaal”, vervolgt Van Rootselaar, “en niemand weet hoe het verder gaat. De Spelen zijn uitgesteld naar 2021. Er gaan geluiden dat ze het volgende EK en WK in 2022, in hetzelfde jaar willen spelen. Als dat doorgaat, hebben we misschien wel anderhalf jaar helemaal niets. Zonde, want we waren net lekker bezig. Hopelijk lukt het om in september op Papendal een toernooi voor de mannen en de vrouwen te organiseren. Daar is de stichting Basketball Experience Nederland nu mee bezig. Want we zijn nu juist op een punt dat je denkt: dit is geen Last Dance, dit is The New Dance. De toekomst ziet er goed uit voor deze jonge selectie.”

Daarom hebben Van Rootselaar en zijn staf de basketball loze periode nuttig gebruikt. “We waren net voordat de boel stil viel, al bezig met een plan voor de komende vier jaar richting Parijs 2024, dat we bij NOC*NSF hebben neergelegd. Behalve ikzelf werken ook Anton de Rooij, Irene Sloof, Gertjan van der Linden en technisch directeur Okke te Velde er aan mee. Wat moet er veranderen? Waar kunnen we aan werken? Wat kun je bij het team neerleggen, op het vlak van verantwoordelijkheid en volwassenheid? In het plan hebben we de potentie van het team laten zien. Ze spelen allemaal in sterke Europese competities, maar om tot grote hoogte te stijgen, is een bepaalde volwassenheid nodig. Sebastiao Nijman had het daar in een interview voor Basketball Nederland ook over. Dat er in dat opzicht nog progressie moet worden geboekt. Mooi om zien dat dat besef er bij hen ook is.”

Als onderdeel van het plan is elke speler door de coaching staff op bepaalde facetten beoordeeld. Waar staat die speler nu? In welke competitie speelt hij? Hoe is zijn inzet? Zijn tosportmentaliteit? Hoe staat hij er fysiek voor? “Topsport is een manier van leven, het draait om keuzes”, zegt Van Rootselaar, die daar met zijn 118 interlands en vijf landstitels in het valide basketball alles van weet. “Omdat we niet bij de eerste vier op het EK zaten, hebben de jongens geen A-status meer. Ze zijn niet allemaal fullprof en hebben ook een inkomen nodig. Maar topsport is een mindset, op tijd slapen, gezond eten, fit zijn, hard trainen, in een goede competitie spelen. Wat heb je er voor over? Daar gaat het om.”

Topsport is volgens Van Rootselaar 'een mindset'. "Ze kunnen nog zoveel beter worden, maar daarvoor moeten ze samen de verantwoording nemen. Inzet alleen is niet genoeg.”

De volgende stap is dat de spelers zichzelf gaan beoordelen. Er was samen met NOC*NSF al een meeting gepland, om met hen over de mentale kant van het bedrijven van topsport in gesprek te gaan. “Maar die is door de coronacrisis niet doorgegaan, dus gaan we nu kijken hoe we dat alsnog kunnen doen. Rondom de trainingen zijn er weinig mogelijkheden. Het protocol schrijft voor dat ze pas tien minuten van te voren mogen komen en meteen na afloop weer weg gaan. Douchen gebeurt thuis. Ik denk dat we het in de richting van online meetings moeten zoeken, maar dat zijn we nog aan het bekijken. Door die gesprekken aan te gaan willen we erachter komen hoe ze naar zichzelf kijken. Misschien hebben ze zelf wel een heel anders beeld, een ander inzicht. Overtuig me dan maar, of ik hen. Ze kunnen nog zoveel beter worden, maar ze moeten ook inzien dat ze daarvoor samen de verantwoording moeten nemen. Inzet alleen is niet genoeg.”

De 54-jarige Van Rootselaar is bezig aan zijn derde jaar als bondscoach van de rolstoelbasketbalmannen. Zijn contract loopt in september af, maar het is zijn ambitie om door te gaan. “Rolstoelbasketbal is zo mooi, zo intens, de overtreffende trap van teambasketball. Als je kijkt naar de jeugd die er bij ons aan komt, dan is er nog zoveel progressie mogelijk. Zelf heb ik de afgelopen drie jaar ook heel veel bijgeleerd. Ik ben nog lang niet klaar met dit team. Ik ben nog lang niet klaar met rolstoelbasketball.”

Foto's: Steffi Wunderl